Niewątpliwie najważniejszą książką Henri Bergsona jest „Ewolucja twórcza“ jednak książka, którą przedstawiamy czyli „Wstęp do metafizyki“ napisana o 4 lata wcześniej to pierwszy skrótowy zarys jego koncepcji, a owa „Ewolucja twórcza“ to jedynie rozwinięcie myśli zawartych już tu zawartych. Jak pisze Irena Wojnar w niezmiernie wnikliwym opracowaniu na temat autora "Materii i pamięci" niezaprzeczalna odkrywczość Bergsonizmu "emocja twórcza" znajdująca się u podstaw jego idei, związane są z koncepcją trwania, które właściwe jest istocie żywej.
Tam gdzie jest życie, wykazał Bergson, tam jest nowość nieprzewidywalna, nie odkrycie potencjalnie istniejących możliwości, ale pełny akt twórczy wywodzący się ze świadomości. W ten sposób Bergson podważał sensowność zasady przyczynowości, wedle której nie ma w skutku niczego więcej ponad to, co jest w przyczynie, nawiązywał do poglądu, iż duch to rzeczywistość zdolna do wydobywania z samej siebie więcej niż ona w sobie zawiera. Tak można ująć w największym skrócie rozważania zawarte we "Wstępie do metafizyki".