Pan Samochodzik i skarb Atanaryka jest powieścią przygodowo-kryminalną należącą do kanonu polskiej literatury młodzieżowej.

Powieść ukazała się pierwotnie pod tytułem Skarb Atanaryka i dopiero po latach od pierwszego wydania została włączona do późniejszego cyklu powieści o Panu Samochodziku. Charyzmatyczny bohater powieści pan Tomasz nie jest jeszcze zawodowym detektywem, lecz świeżo upieczonym absolwentem historii sztuki i początkującym dziennikarzem, który w czasie wakacji uczestniczy w wykopaliskach archeologicznych na Kaszubach.

Archeolodzy badają cmentarzysko Gotów, poszukując legendarnego złotego skarbu króla Gotów, Atanaryka. Wykopaliskom towarzyszą najróżniejsze intrygi zawodowe, towarzyskie, miłosne i kryminalne.

Specjalną atrakcją dla wielbicieli Pana Samochodzika jest obecność w tej książce młodszego brata bohatera, Pawła.