Zasada proporcjonalności, najważniejsza ogólna zasada prawa wspólnego rynku, pojawia się w niemalże każdym orzeczeniu dotyczącym swobód rynku wewnętrznego. Stanowi ona podstawowe kryterium badania zgodności z prawem wspólnotowym ograniczeń tych swobód, przyjmowanych przez państwa członkowskie ze względu na szeroko rozumiany interes publiczny.

Od dnia 1 maja 2004 r. Polska jest krajem członkowskim Unii Europejskiej, a jej obywatele są beneficjantami podstawowych swobód rynku wewnętrznego. Polskie regulacje przewidujące odstępstwa od swobód przepływu są zaskarżane do sądów krajowych, zobowiązanych rozstrzygać o ich legalności. Poznanie mechanizmów działania zasady proporcjonalności ma zatem doniosłe znaczenie dla praktyków prawa.

Autorka przedstawia ogólną charakterystykę zasady proporcjonalności oraz przybliża swobody rynku wewnętrznego. Omówienie dorobku orzeczniczego Trybunału Sprawiedliwości Wspólnoty Europejskiej wzbogacone zostało o autorską koncepcję analizy mechanizmów zastosowania zasady proporcjonalności poprzez zidentyfikowanie czynników, które mają wpływ na sposób jej zastosowania oraz przedstawienie postaci, jakie może przyjąć kontrola proporcjonalności.