Piekło wojny w opowiadaniach mistrza literatury

Wspólnym motywem dziesięciu opowiadań składających się na ten zbiór jest piętno, jakie odciska na ludziach wojna. Można je odczytywać jako uzupełnienie powieści Na Zachodzie bez zmian, Droga powrotna, a nawet Trzej towarzysze – ci, którzy przeżyli piekło walki, muszą się odnaleźć w powojennej rzeczywistości. Nigdy jednak nie uwolnią się od zakodowanych w pamięci obrazów i odgłosów pola bitwy, myśli o poległych towarzyszach broni… ale też o tych, którzy walczyli po drugiej stronie – zwłaszcza jeśli mieli odwagę odkryć we wrogu człowieka.

Pacyfistyczne przesłanie Remarque’a wciąż pozostaje aktualne: w wojnie nie ma nic romantycznego, wojna to machina okrucieństwa, którą uruchamiają stojący na szczytach władzy, a jednostki są w niej wyłącznie trybikami.

Niektóre opowiadania wchodzące w skład tego tomu ukazały się w zbiorach Wróg (Czytelnik 1995) oraz Hymn na cześć koktajlu (REBIS 2006).

Erich Maria Remarque (1898–1970) należał do pokolenia, które straciło młodość w okopach I wojny światowej. Nim zyskał sławę dzięki pacyfistycznej powieści Na Zachodzie bez zmian, parał się dziennikarstwem, był też księgowym, nauczycielem i organistą.

Po dojściu Hitlera do władzy książki Remarque’a trafiły na stos, a ich autor został pozbawiony niemieckiego obywatelstwa. Lata II wojny światowej spędził w USA, gdzie powstała jedna z jego najlepszych powieści – Czas życia i czas śmierci.

Spośród jego utworów Dom Wydawniczy REBIS opublikował m.in. Trzech towarzyszy, Czarny obelisk, Hymn na cześć koktajlu, Cienie w raju oraz Na Zachodzie bez zmian, Drogę powrotną i Łuk triumfalny w nowych przekładach Ryszarda Wojnakowskiego.