Wielu ludzi tak bardzo przyzwyczaiło się do postrzegania chrześcijaństwa jako religii Zachodu czy religii europejskiej, że trudno im uznać prawdę, iż było i jest ono religią uniwersalną, do rozwoju której europejskie pośrednictwo nie jest konieczne. Chrześcijaństwo przyjmuje czasem formy, które szokujące wydają się tylko na pierwszy rzut oka. Badania nad historią rozwoju myśli i praktyk chrześcijańskich ukazują ogromne bogactwo tej religii oraz jej żywotność i niesamowitą zdolność adaptacyjną. Wbrew prognozom o rychłym końcu chrześcijaństwa, wygłaszanym zwłaszcza na początku okresu pokolonialnego, rozwija się ono dynamicznie w świecie Południa-w Ameryce Łacińskiej, Afryce i Azji. Jakie jest to nowe chrześcijaństwo Jakie oblicze przyjmie w najbliższych dziesięcioleciach W przewidywanej przyszłości charakterystyczne religijne formy chrześcijaństwa Południa entuzjastyczne i spontaniczne, fundamentalistyczne i zorientowane na nadnaturę wyglądają zdecydowanie odmiennie od tych, które charakteryzują starsze centra w Europie i Północnej Ameryce. Ta różnica staje się szalenie ważna w świetle bieżących trendów demograficznych. W nadchodzących dekadach życie religijne charakterystyczne dla tych regionów zupełnie dobrze może stać się chrześcijańska norma (zakończenie rozdz. IV).