Książka, która stała się legendą, a jej bohater symbolem prostaka i ignoranta bezwzględnie pnącego się na wyżyny społeczne. Niezwykle odważna i celna satyra na skorumpowane i cyniczne warszawskie elity końca lat dwudziestych XX wieku.

Nikodem Dyzma, bezrobotny urzędnik pocztowy z prowincji, przybywa do Warszawy w poszukiwaniu pracy. Zrządzeniem losu znajduje na ulicy zaproszenie na raut dla osób z wyższych sfer. Omyłkowo uznany za ważnego gościa, zostaje wpuszczony do środka, gdzie daje pokaz obcesowego zachowania. Przynosi mu to nie tylko poklask i uznanie zebranego towarzystwa, ale i otwiera drzwi do oszałamiającej kariery.