Wszechobecne tępienie polskości, kary cielesne, spis zakazanych lektur, podsłuchiwanie prywatnych rozmów, rewidowanie rzeczy osobistych, kontrolowanie stancji, zakaz rozmawiania po polsku – tak wyglądała codzienność uczniów w rosyjskiej szkole w Królestwie Polskim w latach 80. XIX wieku, kiedy to Polska zniknęła z mapy Europy. Do takiej szkoły trafia Marcin Borewicz, który zmaga się nie tylko z nauką, lecz także z rusyfikacją. W szkole – dzięki obcowaniu z innymi uczniami – dojrzewa, poznaje siebie i przechodzi przemianę, dzięki której zyskuje świadomość swojej narodowości.

W opracowaniu znalazły się następujące elementy: