Przedstawiona monografia [...] to dopiero pierwszy krok w wyjaśnianiu problemów związanych z tzw. sporem o Morskie Oko. Podjęliśmy próbę wypełnienia tej luki w literaturze i sądzimy, że było warto! Tom ten, pierwszy w tetralogii, przygotowany został jako publikacja wprowadzająca do bogatej problematyki polsko-węgierskiego konfliktu tatrzańskiego, sięgającego swymi korzeniami jeszcze w średniowiecze i wyciszonego w pierwszej połowie XVIIw. dzięki aktywności polskich starostów z Nowego Targu. Polska tragedia pierwszego rozbioru sprzyjała odnowieniu węgierskich zamachów na polskie terytorium, które prowadzone coraz intensywniej łączyły w sobie pretensje prywatne i polityczne (państwowe). W ten sposób wykreowany został przez Węgrów spór o granicę międzynarodową nad Morskim Okiem [...]. - Jacek Matuszewski