Cykl wykładów, które Calvino miał wygłosić na Uniwersytecie Harvarda w roku akademickim 1985/1986, ukazał się pośmiertnie w 1988 roku, stając się niejako literackim testamentem pisarza. Tom zawiera pięć esejów, zatytułowanych kolejno: Lekkość, Dokładność, Szybkość, Przejrzystość, Wielorakość (Calvino nie zdążył napisać szóstego, pod tytułem Zwartość). Każdy z nich odnosi się do tych cech literatury, które zapewnią jej bilet wstępu do następnego tysiąclecia. (...) Owe erudycyjne i błyskotliwe teksty są zarazem, a może ? przede wszystkim ? zarysem poetyki, krytycznym komentarzem i przewodnikiem po twórczości własnej. (Fragment Posłowia)