Niniejsza praca składa się z dwóch części, teoretycznej i badawczej. Część pierwsza zawiera trzy rozdziały. Pierwszy z nich dotyczy funkcji przedszkola i zmian, jakim ulegały od czasów powojennych do współczesnych. Rozważania nad funkcjami prowadzone są z dwóch znacząco różniących się perspektyw: funkcjonalistycznej i krytycznej. Rozdział drugi kieruje naszą uwagę na wiedzę i rozwój poznawczy dziecka we wczesnych latach życia. Jego zawartość została ustrukturyzowana na osi zidentyfikowanych przeze mnie zmian, jakie zachodziły w poglądach psychologów i pedagogów na temat czynników rozwoju poznawczego. Rozdział trzeci jest poświęcony konstruktywizmowi i osobistym teoriom nauczycieli, analizowanym w kontekście ich potencjalnej otwartości/zamkniętości na idee konstruktywizmu. Część druga niniejszej dysertacji przedstawia analizy materiału badawczego. Otwiera ją rozdział czwarty, poświęcony metodologii badań własnych. Znajdujemy w nim argumentację przemawiającą za wyborem jakościowej strategii badawczej, a także prezentację przedmiotu i celu badań, metod i technik badawczych oraz informacje na temat organizacji i przebiegu badań własnych. Cztery kolejne rozdziały zawierają analizy materiału badawczego. Rozdział piąty prezentuje wyniki badań nad uruchamianą w przedszkolu wiedzą nazewniczą, rozdział szósty ? nad wiedzą wyjaśniającą, zaś rozdział siódmy ? nad wiedzą interpretacyjną. Rozdział ósmy dotyczy nauczycielskiego rozumienia sytuacji dydaktycznych w przedszkolu; przedstawia refleksje nad udziałem wiedzy nazewniczej, wyjaśniającej i interpretacyjnej w przewodnikach metodycznych oraz analizy nauczycielskich narracji z punktu widzenia znaczeń, jakie nadają tworzeniu dziecięcej wiedzy w przedszkolu. W podsumowaniu przedstawione są wnioski z przeprowadzonych analiz materiału empirycznego. Całość zamyka bibliografia wykorzystana w niniejszej pracy.