Cenzura stanowi jedno z najbardziej złożonych i najciekawszych zjawisk będących przedmiotem stałego zainteresowania uczonych różnych dyscyplin. Efektem owego zainteresowania jest niniejszy wybór 31 studiów prezentujących różne przejawy ingerencji w zakresie wolności słowa na ziemiach polskich od XIX wieku do początku lat dziewięćdziesiątych wieku XX, to jest okresu transformacji ustrojowej w Polsce.