Prezentowany słownik stanowi istotne źródło wiedzy dla współczesnych nauk o wychowaniu oraz pedagogiki jako takiej. Przedstawiając historię twórczych wysiłków, pozwala odróżnić to, co trwałe, od tego, co nieistotne i powierzchowne lub co stanowiło rezultat zmieniającej się mody. Poza tym biogramy przedstawicieli myśli pedagogicznej (od starożytności po XXI wiek) ukazują ewentualnym reformatorom całe bogactwo ludzkich doświadczeń, z których można wybrać dla aktualnych potrzeb te najwłaściwsze, a także ustrzec potomnych przed nieprzemyślanymi decyzjami oraz zbyt teoretycznymi próbami, niedającymi się zastosować w realiach danego społeczeństwa.

Celem publikacji jest też przypomnienie wzorów, postaw oraz wysiłków licznych przedstawicieli pedagogiki działających w przeszłości, będących przecież źródłem pewnego rodzaju energii moralnej oraz utwierdzających nas w poczuciu bycia spadkobiercami i kontynuatorami twórczej pracy wcześniejszych pokoleń oraz dających świadomość posłannictwa wobec społeczeństwa. Celem opracowania tego słownika było również zaszczepienie kultu dla tradycji (w zakresie wychowania i edukowania) oraz upowszechnienie szeroko rozumianej kultury pedagogicznej. Mając na uwadze te aspekty praktyczne i walory dydaktyczne leksykonu, można mieć nadzieję co do jego przydatności we wszelkich formach kształcenia pedagogicznego (i nie tylko pedagogicznego).

Słownik liczy ponad 660 biogramów prezentujących postaci od starożytności po czasy nam współczesne. Ich ujęcie chronologiczne ukazuje powstanie, narastanie i rozwijanie się pewnych trendów.

Dzieje myśli pedagogicznej zostały napisane przede wszystkim z myślą o studentach pedagogiki, a także o nauczycielach i pracownikach szeroko pojętych instytucji edukacyjno-opiekuńczo-wychowawczych. Książka będzie także pomocna dla sympatyków systemów filozoficznych oraz zainteresowanych psychologią. Będąc przeglądem problematyki z zakresu historii myśli pedagogicznej, umożliwia zarówno realizację jakiejś formy samokształcenia, jak i ogólny ogląd tego wszystkiego, co związane jest z udziałem licznych jednostek w zakresie kształtowania propozycji i osiągnięć pedagogicznych na przestrzeni wieków.