Wydana niegdyś w serii Monografie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej książka prof. Wrzoska jest próbą uzasadnienia tezy głoszącej, że refleksja nad historią i historiografią może być z powodzeniem uprawiana tylko wówczas, gdy potraktuje się ją jako dziedzinę kultury. Jak czytamy we Wprowadzeniu do drugiego wydania: Książka ta ukazuje wbrew obiegowym opiniom, że historia nie jest taka sama, jaka była dawniej, ani taka, jak sobie ją stereotypowo wyobraża szeregowy nosiciel świadomości historycznej. W ciągu ostatnich dziesięcioleci dokonał się jej burzliwy rozwój. Podobnie jak inne nauki o człowieku poddaje się ona klimatowi kulturowemu świata, który ją otacza. Podąża za życiem. [...] Ta głęboka zmiana, jaka w niej zaszła w drugiej połowie XX wieku, nie jest mniejsza niż te, jakie dokonały się w innych naukach o naturze i kulturze. A ogłaszane co rusz kryzysy historii to tylko normalny jej stan.