Dona Lukrecja, wygnana z domu w niesławie, pisze do męża wymyślne listy miłosne. Przyczyna jej hańby, pasierb Fonsito, roi sobie, że jest nowym wcieleniem austriackiego malarza Egona Schielego. Jej mąż, don Rigoberta, wielbiciel malarstwa i rozkoszy zmysłowych, pisze w samotności pełne pasji filipiki przeciwko wynaturzeniom współczesnej demokracji. Fonsito knuje intrygę, dzięki której ojciec i macocha mają ponownie zamieszkać razem. Nawet trzeźwa obserwatorka, służąca Lukrecji, Justyniana, daje się powoli wciągnąć w przemyślaną grę chłopca. Ale jednocześnie Lukrecja przeżywa osobliwe przygody erotyczne, których świadkiem choć, nigdy uczestnikiem jest Rigoberto. Co z tego jest prawdą, a co fantazją? Bohaterowie Pochwały macochy prowadzą nas przez świat wyrafinowanych rytuałów ciała i sztuki. Fabuła Zeszytów don Rigoberta to dalszy ciąg Pochwały macochy, ale zarazem całkiem innego typu książka, w której Vargas Llosa po raz kolejny daje upust niezwykłej fantazji sprzęgniętej z rasowym, balzakowskim realizmem i niezaprzeczalnym poczuciem humoru w kreśleniu portretów swoich nieco dziwacznych postaci.