Część pierwsza przedstawia filozoficzne, psychologiczne i pedagogiczne podstawy oporu w edukacji oraz opracowanie nowej typologii oporu. Część druga obejmuje rozdział III, poświęcony czynnikom tworzącym opór: od kryzysów społecznych, instytucjonalnych i rozwojowych po mechanizmy obronne. Rozdziały IV i V to trzecia część pracy - badawcza, w której zawarto wyniki badań dokumentujące empiryczne założenia pracy i wynikające z nich wnioski.