W systematyce mineralogicznej szlachetne odmiany minerałów nie tworzą odrębnej grupy, lecz są klasyfikowane z innymi minerałami. Dlatego tworzenie się i występowanie kamieni szlachetnych - poza genetycznie odmienną grupą substancji pochodzenia organicznego, jak bursztyn, perły, korale i in.,nalęży zawsze odnościć do odpowiednich procesów właściwych dla skał i minerałów. Na przykład diament jest alotropową odmianą węgla i należy do grupy pierwiastków; kwarc i korund - do grupy tlenków; turkus - do grupy fosforanów; malachit i azuryt - do grupy węglanów; turmalin i beryl - do grupy krzemianów itd..