Koniec XVII wieku. Rzeczpospolita u kresu swej potęgi. Wielkimi krokami zbliża się odsiecz Wiednia i wiktoria polskiego oręża. On Jacek Taczewski zubożały szlachcic, dziedzic samego Michała Wołodyjowskiego, rycerz prawy i biegły w szabli. Ona Anna Sienińska panna piękna, dobra i szlachetna, którą wielkim afektem darzy pan Jacek. A pomiędzy nimi: dramatyczne nieporozumienia, podłe spiski, pojedynki i potyczki, nieroztropni wojacy, przebiegli starcy, bezwzględni kawalerowie, a nawet nieco dziki i gorącokrwisty... ksiądz były żołnierz. Sienkiewicz w porywający, mistrzowski sposób plącze losy bohaterów, piętrzy przeszkody, nie daje kochającym sercom spokoju i radości; aż do ostatnich stronic książki trzyma w napięciu Czytelnika zaniepokojonego czy wszystko dobrze się skończy.