Refleksja metafizyczna stanowi niewątpliwie jedno z najważniejszych pól problemowych sztuki w ogóle, a literatury w szczególności. Jej naukowy opis wydaje się dlatego niezbędny i dobrze się stało, że powstała kolejna ciekawa i ważna książką na ten temat. [Jej] autorzy [] postanawiają przebadać i opisać zjawiska dziejące się na marginesach tego jak powiedziałby Herbert wielkiego procesu, w momencie, gdy filozofowie przyznali już zwycięstwo bogom przygodności. Pytają o dalsze losy pokonanej, zdawać by się mogło, potrzeby duchowości i religijności, przekonując przy okazji, że marginesy, o których mowa są nie tylko szerokie, ale i bogate w arcydzielne owoce artystycznych poszukiwań i że także z tego powodu warto poświęcać im uwagę. [] Lektura prezentowanych studiów interpretacyjnych przekonuje, że metafizyczna skłonność w wieku XX i XXI, wypalona w epoce pieców i podważona w myśli filozoficznej, odradza się jako niepewne, ale tym bardziej usilne pragnienie sensu, pragnienie duchowości, wreszcie jako potrzeba wspólnotowego poszukiwania Boga, czyli religii. To trzy wielkie tematy [] tomu. (dr hab. Agata Stankowska-Kozera, prof. UAM)