W książce zebrano w nowym opracowaniu konferencje rekolekcyjne, które Autor wygłosił Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II i członkom Kurii Rzymskiej na początku wielkiego Postu 1983 roku. "Czterdzieści dni Wielkiego Postu są już same w sobie dłuższym okresem rekolekcji, jakie każdego roku daje nam Kościół, i ten właśnie fakt stał się ideą łączącą w jedną całość tematy zebrane w tej książce. Formacja chrześcijańska, której służą te ćwiczenia duchowe, musi obejmować także wymiar sakramentalny (...). W tym celu próbowałem zebrać wszystkie orientacje i drogi inspirowane przez liturgię. Wychodząc z tej podstawowej przesłanki, postanowiłem ukazać owoc paschalnej kontemplacji tajemnicy Chrystusa i Kościoła, w której Ten, który jest wszystkim, pozostawałby zawsze w relacji do konkretnych okoliczności ludzkiego życia. Wykorzystałem tu po części moje poprzednie prace, niemniej poszczególne tematy opracowałem na nowo i powiązałem ze sobą, tak by stanowiły wewnętrzną jedność oparta na podstawowej, wiodącej myśli tej książki. (...)" (fragment Przedmowy)