Główna teza niniejszego opracowania odnosi się do stwierdzenia, że dwie wiodące i dominujące ideologie, wokół których buduje się rozważania na temat tożsamości współczesnych społeczeństw funkcjonujących w logice demokracji liberalnej ? praca i konsumpcja, nie spełniają swoich oczekiwanych funkcji. Na ogół przyjmuje się, że ideologia pracy i bazujący na niej proces tworzenia grup etosowych wypierana jest przede wszystkim przez ideologię konsumpcji, która ze względu na swą istotę nie posiada wystarczających przesłanek ku temu, by stanowić, tak jak praca, podstawę normotwórczych procesów i zjawisk społecznych, stanowiących podstawę do podtrzymywania lub, tak jak to ma miejsce w Polsce po okresie zmiany systemowej w 1989 r., do redefiniowania starego ładu aksjonormatywnego lub też, w niektórych jego szczegółowych odsłonach, do tworzenia nowego ładu, opartego na odmiennej logice działania społecznego. Wstęp Znaczenie ładu aksjonormatywnego dla funkcjonowania współczesnych społeczeństw demokratycznych 1. Istota i rodzaje ładu aksjonormatywnego 2. Anomia społeczna jako jeden z wymiarów dezorganizacji społecznej ? naruszania ładu aksjonormatywnego 3. Ład aksjonormatywny w społeczeństwach demokracji liberalnej ? wiodące wyzwania 4. Ład aksjonormatywny a ład gospodarczy w społeczeństwach rynkowych 5. Transformacja systemowa a przebudowa ładu aksjonormatywnego 6. Ład aksjonormatywny w perspektywie kryzysu gospodarczego Podsumowanie Przemiany współczesnej pracy 1. Wielość podejść do współczesnego definiowania pracy i jej interpretacji 2. Zmiana treści, form pracy i form zatrudnienia 3. Doświadczanie pracy w początkowym okresie transformacji systemowej i obecnie 4. Praca a struktura społeczna 5. Konsumpcja a struktura społeczna Miejsce pracy w systemie wartości różnych grup i kategorii społecznych 1. Pojęcie wartości pracy 3. Wartości pracy w Polsce w świetle badań empirycznych 4. Praca jako wartość dla kobiet 5. Miejsce pracy w systemie wartości młodego pokolenia Podsumowanie Praca a konsumpcja. Pojawianie się nowych paradygmatów 1. Paradygmat pracy a paradygmat konsumpcji 2. Wyłanianie się paradygmatu pracy i konsumpcji opartego na założeniach Nowej Ekonomii 3. Ideologia konsumpcjonizmu 4. Śląski etos pracy 5. Podstawowe czynniki osłabiające etos pracy we współczesnych społeczeństwach Podsumowanie Tendencje zmian w konsumpcji w społeczeństwie polskim 1. Trendy w konsumpcji 2. Zmiany w strukturze konsumpcji 3. Wzory zachowań konsumpcyjnych Polaków 4. Zmiana orientacji oszczędzania na rzecz orientacji na konsumpcję 5. Zrównoważona konsumpcja jako trend w konsumpcji w Polsce 6. E-konsumpcja jako nowy trend konsumpcyjny w Polsce Podsumowanie Etyczny kontekst współczesnej konsumpcji 1. Konsumpcja etyczna 2. Normy etyczne w konsumpcji 3. Odpowiedzialność konsumenta jako wartość etyczna Podsumowanie Konsument ? prosument ? pracownik 1. Nowa era prosumencka 2. Konsument jako prosument 3. Prosument jako pracownik Zakończenie Bibliografia