?WYKLUCZENI?. Ludzie marginesu w kinematografii światowej ZBIÓR STUDIÓW POD REDAKCJĄ MACIEJA KOWALSKIEGO i TOMASZA SIKORSKIEGO To drugi tom z cyklu Film. Historia i konteksty. Tytułowi ?wykluczeni? to ludzie marginesu politycznego (ideologicznego), społecznego i ekonomicznego: ?szpiedzy?, ?mordercy?, chuligani, dzieci z ?enklaw biedy? (miejskich gett), ?ludzie bez głosu i reprezentacji?, przegrani, wydziedziczeni, zdegradowani, sponiewierani przez los, stygmatyzowani, mentalnie zdyskredytowani, zbędni i przeklęci. Jednym słowem, wszyscy niechciani (?obcy?), obecni tak w zachodnich, stabilnych demokracjach, jak i w systemach totalitarnych. Ale to także ludzie żyjący ?na krawędzi?, stąd dysponujący szerszą perspektywą spojrzenia na rzeczywistość ich otaczającą, jak tego chce Robert Ezra Park. Bardziej racjonalni i niezależni w ocenach i poglądach. Paradoksalnie człowiek marginesu jest zawsze ?bardziej cywilizowanym?. W tomie tym znajdziemy teksty: - Jolanta Mysiakowska?Muszyńska (Warszawa), ?Szpiedzy?, ?współpracownicy gestapo?, ?mordercy? ? wizerunek oskarżonych w procesach politycznych w świetle Polskiej Kroniki Filmowej (1945?1953); - Tomasz Sikorski (Szczecin), Problem chuligaństwa w ?czarnej serii? polskiego dokumentu (1955?1959); - Waldemar Potkański (Szczecin), Wykluczeni bohaterowie pierwszej rewolucji proletariackiej z 1905 r. na kanwie filmu Tomasza Wiszniewskiego ?Kanalia? z 1990 r.; - Piotr Kurpiewski (Gdańsk), ?Jesteś ludzkim ścierwem? ? wykluczenie polityczne i społeczne w filmach historycznych Wojciecha Smarzowskiego; - Piotr Wiertelak (Ostrów Wielkopolski), Między Olimpem a padołem. Studium psychologiczne Jana Himilsbacha; - Joanna Dobrowolska (Warszawa), ?Byli ludzie? wszystkich krajów. Adaptacje filmowe Na dnie Maksyma Gorkiego; - Gabriel Piotr Urban (Lublin), Dwa spojrzenia na świat marginesu społecznego w pierwszych latach Związku Sowieckiego ? Czarcie Koło (1926) a Wykolejeni (1926); - Iwona Kolasińska?Pasterczyk (Kraków), Za ?murami samotności?. Markiz de Sade ? wykluczony więzień idei wolności (filmowe portrety więźnia monarchii, rewolucji i republiki; - Maciej Kowalski (Szczecin), Figura błazna w filmie Luchina Viscontiego Śmierć w Wenecji; - Renata Gałaj?Dempniak (Szczecin), Trauma dzieciństwa w kinematografii chińskiej; - Michał Pozorski (Szczecin), Zjawisko dyskryminacji społecznej w japońskim kinie w XX wieku. Cykl wydawniczy pod wspólnym tytułem: Film. historia i konteksty, otwarty na różne dyscypliny spokrewnione nie tylko z filmoznawstwem, historią kina, ale też na socjologię kultury, antropologię kulturową, historię idei, politologię oraz samą historię, zainaugurowaliśmy w 2016 r. tomem zatytułowanym Romantyka rewolucji. Rekonesans filmowy. Będziemy w nim podejmowali rozmaite problemy, umieszczając film w różnych kontekstach: politycznym, społecznym, kulturowym, artystycznym (także znaczeniowym). Naszemu cyklicznemu przedsięwzięciu, planowanemu na kilka następnych lat, patronują wybitni filmoznawcy, m.in. prof. Monika Talarczyk?Gubała, prof. Łukasz Plesnar, prof. Tomasz Kłys i prof. Wojciech Otto. Kolejny tom już w 2018 roku...