Dzieje różnorodnych pod względem wyznania, pochodzenia czy języka społeczności zamieszkujących niegdyś region kujawsko- pomorski są od dawna przedmiotem badań historyków z toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Interesują one także i tych mieszkańców województwa, którzy z szacunkiem i zaciekawieniem podchodzą do dziedzictwa pozostawionego przez pod wieloma względami odmiennych, a przecież żyjących wcześniej na tym samym obszarze, sąsiadów. Kultywowanie pamięci o nich i ratowanie pozostałych jeszcze śladów ich obecności jest dziś ważnym elementem edukacji historycznej i obywatelskiej, pozwalającym lepiej poznać nie tylko ?obcych?, lecz także siebie samych. Niniejsza publikacja jest zbiorem prac poświęconych wybranym zagadnieniom związanym z dziejami różnych grup etnicznych i wyznaniowych na obszarze obecnego województwa kujawsko-pomorskiego, a także niektórych graniczących z nim terytoriów. Część pierwszą ? naukową ? tworzą opracowania badawcze ukazujące omawiane problemy w szerokim, regionalnym ujęciu oraz w perspektywie historii lokalnej. W części metodycznej znalazły się z kolei teksty ukazujące doświadczenia i możliwości w zakresie wykorzystania pamięci o mniejszościach w działaniach edukacyjnych prowadzonych w szkołach na różnym poziomie nauczania. Ze ?Wstępu?