Oddajemy w Państwa ręce Antologię tekstów polskiego kulturoznawstwa. Powstała ona w ramach grantu „Kulturoznawstwo polskie. Historia i dziedzictwo dyscypliny”. Konstruując ją, stawialiśmy przed sobą kilka celów. Pierwszy […] wiązał się z potrzebą opracowania dziejów stworzonego w naszym kraju na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych kierunku badawczego. […] Skompletowanie tekstów nie było proste – długo dyskutowaliśmy nad kryteriami i warunkami doboru. Nasz zespół podjął zbiorowo ostateczną decyzję, którą jednak poprzedziły szeroko zakrojone konsultacje środowiskowe. Oczywiście, nie byliśmy w stanie skonsultować się ze wszystkimi reprezentantami akademickiego kulturoznawstwa. Stąd też kolejny cel naszej publikacji: ma ona być zaproszeniem do dyskusji nad korpusem tekstów – z różnych względów – istotnych dla naszej dyscypliny. Nie podjęliśmy próby stworzenia kanonu „lektur obowiązkowych” – niemożliwe bowiem byłoby wynegocjowanie takiej listy, wszak każdy ośrodek o dłuższej tradycji dorobił się własnego katalogu „złotych ksiąg”. Niemniej staraliśmy się zaprezentować prace ważne z punktu widzenia historii dyscypliny i kierunku, uwzględniając mikrohistorie poszczególnych środowisk uniwersyteckich. Interesował nas przy tym proces narastania propozycji teoretycznych i metodologicznych. Ostatecznie wybraliśmy klucz chronologiczny – nie odnosi się on jednak do dat pierwodruków pism, ale do biografii ludzi, którzy te pisma tworzyli. Założyliśmy bowiem, że zrekonstruujemy raczej „pokoleniową” historię dyscypliny, a nie kolejność ukazywania się poszczególnych prac. […] Mamy nadzieję, iż zaprezentowany w niniejszym tomie wybór tekstów pozwoli czytelnikom na lepsze rozeznanie się w historii oraz specyfice dyscypliny uniwersyteckiej i towarzyszących jej od blisko pół wieku studiów akademickich ukierunkowanych na poznawanie kultury. Publikacja nie jest przeznaczona wyłącznie dla osób związanych zawodowo z kulturoznawstwem, choć jak wiadomo to środowisko w największym stopniu będzie zainteresowane próbą ukazania różnych koncepcjami teoretycznych oraz obszarów badawczych znamionujących przybliżaną tutaj naukę. Problematyka wyłaniająca się z zebranych prac może jednak również zainteresować adeptów kulturoznawstwa, a także przedstawicieli pokrewnych dziedzin wiedzy. Wierzymy, iż książka przyczyni się poszerzenia znajomości tradycji kulturoznawczej, jej źródeł i dróg rozwoju, poruszanej w ramach studiów tematyki, jak też scenariuszy dotyczących przyszłości całej dyscypliny. (Ze Wstępu)
SPIS TREŚCI
Wstęp
Stefania Skwarczyńska Wystąpienie podczas Kongresu Kultury 1966
Antonina Kłoskowska Kultura symboliczna – poza zasadą autoteliczności
Stanisław Pietraszko Autonomia kultury
Jerzy Kmita Dziedziny kultury
Sław Krzemień-Ojak Teoretyczne problemy kultury
Andrzej Mencwel Wyobraźnia antropologiczna
Roch Sulima Antropologia codzienności
Anna Zeidler-Janiszewska Visual Culture Studies czy antropologicznie zorientowana Bildwissenschaft? O kierunkach zwrotu ikonicznego w naukach o kulturze
Wiesław Godzic Jak pisać dzisiaj o telewizji w Polsce?
Jan Adamowski Współczesne funkcje kultury tradycyjnej
Ewa Kosowska Antropologia literatury – moda czy metoda?
Andrzej Szahaj Zniewalająca moc kultury
Andrzej Gwóźdź Medioznawstwo – dyskurs czy paradygmat badań kulturoznawczych
Ewa Rewers Miejska przestrzeń kulturowa: od laboratorium do warsztatu
Dorota Wolska Kulturoznawstwo jako wiedza humanistyczna: od kulturoznawstwa negatywnego do niewyraźnego
Mirosław Filiciak W parku rozrywki: granice mediów