Działalność oświatowa i narodowa na galicyjskim Podolu przed pierwszą wojną światową nie cieszyła się zainteresowaniem w polskiej literaturze historycznej. Niewiele też zachowało się na ten temat relacji wspomnieniowych. Stąd zasadne jest przypomnienie tych, które posiadają dużą wartość poznawczą dla podjętej problematyki. Publikowane relacje uczestników pracy oświatowej na Podolu mają zróżnicowaną objętość i charakter, wynikający w preferencji autorów.