Świadectwo imponujące - wiele tysięcy stron pokrytych gęstym maczkiem - powstawało codziennie przez 34 lata. A w nim utrwalona wspólna historia Polaków i Litwinów. Autor dzienników, Michał Römer (prawnik, publicysta, działacz społeczny i polityczny, wolnomularz) był postacią znakomitą. Wyprzedzał swój czas, umiał wyjątkowo celnie uchwycić istotę otaczającej go rzeczywistości. Dzięki niemu dziś można zrozumieć polsko-litewskie doświadczenie XX wieku. 6-tomowa edycja dzienników Michała Römera, obejmująca lata 1911-1945, przedstawia - obok spraw największej wagi - także codzienność epoki, sprawy społeczne i obyczajowe. Autor w tomie 6 opisuje II wojnę światową z perspektywy Wilna: wejście Litwinów do miasta w 1940 roku, okupację sowiecką, niemiecką i ponowne zajęcie Litwy przez Sowietów, szczegółowo odnosi się do stosunków polsko-litewskich. Pokazuje też schyłek ziemiaństwa i utratę swojego dziedzictwa.