SPIS TREŚCI: Wstęp (Sześć powodów, dla których warto sięgnąć do przeszłości * O czym jest ta książka?); Myśl teoretyczna wobec problemów tożsamościowych Kresów (Filozoficzno-socjologiczne podstawy w pracach Floriana Znanieckiego * Współczynnik humanistyczny * Problem "obcości" i "swojskości" * Organizacja grupy społecznej a relacje międzykulturowe * Konstrukcje teoretyczne w konfrontacji z badaniami etnologiczno-socjologicznymi Józefa Obrębskiego * Nauka na zamówienie rządu - Stanisław Orsini-Rosenberg * Myśl etnologiczna w analizach statystyczno-demograficznych Alfonsa Krysińskiego * Etnologiczne założenia działalności politycznej Leona Wasilewskiego); Tożsamość kulturowa Kresów w ocenie przedstawicieli nurtu humanistycznego (Pogranicze polsko-niemieckie * Pogranicze południowe * Śląsk Cieszyński * Spisz i Orawa * Kresy Wschodnie * Kulturowy i geograficzny zakres pojęcia Kresy Wschodnie * Zróżnicowanie etniczno-narodowe Kresów Wschodnich - liczby * Zróżnicowanie etniczno-narodowe Kresów Wschodnich - geografia * Wnioski polityczne); Słowo końcowe; Aneks - noty biograficzne (Florian Znaniecki * Józef Obrębski * Stanisław Tadeusz Orsini-Rosenberg * Alfons Krysiński * Leon Wasilewski); Bibliografia