Spis treści: Wstęp Część pierwsza POCZĄTEK ? ROZWÓJ ? EWOLUCJA I Armia rzymska w przeddzień reformy Mariusza II Mariusz ? człowiek, który odmienił oblicze armii rzymskiej III Przyczyny reformy Mariusza IV Reforma wojskowa Mariusza ? czas wielkich zmian w armii rzymskiej V Zmiany w organizacji sił zbrojnych VI Zmiany w uzbrojeniu i wyposażeniu bojowym VII Zmiany w taktyce walki Interludium REFORMA MARIUSZA JAKO POMOST MIĘDZY PRZESZŁOŚCIĄ A PRZYSZŁOŚCIĄ ARMII RZYMSKIEJ Część druga KONTYNUACJA ? NASTĘPSTWA ? EFEKTY I Kontynuatorzy reformy i następcy Mariusza II Konsekwencje i znaczenie reformy Mariusza Zakończenie Załączniki Wykaz skrótów Bibliografia O książce: Na czym polegała reforma wojskowa Mariusza? Kim był Mariusz? Starożytny Rzym. Burzliwa epoka schyłku republiki. Ostatnie lata II w. p.n.e. Imperium Rzymskie stoi na krawędzi kryzysu. Sytuacja jest krytyczna. Rozdartej wewnętrznymi sprzecznościami republice zagraża inwazja Germanów. Jugurta, przebiegły król Numidii, skutecznie hamuje postępy legionów w Afryce, korumpuje arystokrację senatorską, a nawet wieszczy rychły upadek Wiecznego Miasta. Obywatelska armia rzymska, będąc naznaczona piętnem rozkładu, nie spełnia pokładanych w niej oczekiwań. W odpowiedzi ambitny konsul Gajusz Mariusz (C. Marius) rozpoczyna reformę wojskową. Sięga po rozwiązanie, które odmieni losy republiki. Mariusz (156?86 r. p.n.e.) to jedna z najwybitniejszych postaci w dziejach antycznego Rzymu. Siedmiokrotny konsul, aktywny wódz i polityk, pogromca Jugurty i Germanów, obrońca rzymskiej cywilizacji, weteran wielu wojen, wuj Cezara. Reformator sił zbrojnych, który zapoczątkował długotrwały proces reformy wojskowej. Stopniowo, w ciągu kolejnych lat i dekad, Rzym przeżywa narodziny i rozwój profesjonalnej armii. Wojsko z poboru, oparte na milicyjnych zasadach, zostaje zastąpione przez armię zawodową. Następuje uproszczenie organizacji, ujednolicenie uzbrojenia i konsolidacja taktyki. Model nowego rzymskiego legionu będzie wzorcem dla późniejszych formacji zbrojnych, nie omijając systemów wojskowych współczesnego świata... O autorze: Andrzej Graczkowski (1971), doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, oficer rezerwy Wojska Polskiego, z zawodu nauczyciel, z wykształcenia m.in. historyk, przyrodnik, geograf. Pasjonat wojskowych dziejów antycznego Rzymu. Autor książki Armia rzymska w okresie schyłku republiki: organizacja, uzbrojenie, taktyka (Toruń 2009) oraz serii artykułów poruszających ten temat, opublikowanych na łamach czasopisma ?Nowy Filomata?. Zainteresowania dotyczące starożytności, tajemnic historii i zagadek przeszłości łączy z edukacją regionalną, obejmującą rodzinną Ziemię Dobrzyńską. Członek Dobrzyńskiego Towarzystwa Naukowego. Regularnie publikuje w ?Roczniku Dobrzyńskim?.