Rzeczywistości łagrów, przeżywanej przez miliony ludzi, nie można pojąć, a jeśli nie pojąć, to choć trochę zrozumieć, nie przeczytawszy Opowiadań kołymskich w całości.

Słynny Archipelag Gułag wniósł wiele w poznanie świata łagrów, zwłaszcza w zakresie materiału faktograficznego. Natomiast w sferze przeżyć, emocji, uczuć, myśli i refleksji nad ludzką nędzą to Szałamow jest tym, który beznamiętnie prowadzi nas przez piekło zgotowane przez człowieka drugiemu człowiekowi w naszych czasach. - ze wstępu Juliusza Baczyńskiego

Warłam Szałamow (1907-1982), rosyjski pisarz, poeta i eseista, przez osiemnaście lat był przetrzymywany w więzieniach i łagrach kołymskich. W 1956 r. został zrehabilitowany. Największą sławę przyniosły mu oparte na własnych doświadczeniach tych strasznych lat Opowiadania kołymskie, które w całości ukazały się w 1978 r. w Londynie.