Na rok 2019 przypada 100. rocznica nawiązania oficjalnych stosunków między Polską a Japonią. To bowiem w marcu 1919 roku na konferencji pokojowej w Paryżu, która kończyła pierwszą wojnę światową, rząd Japonii uznał niepodległe państwo polskie. Tak ważne, okrągłe rocznice skłaniają do refleksji, przemyśleń i podsumowań, stają się też okazją do utrwalania pamięci o minionych wydarzeniach i osobach w nich uczestniczących. Dlatego właśnie w 2019 roku postanowiłam wznowić po raz kolejny książkę Historia stosunków polsko-japońskich 1904-1945, której współautorem jest Andrzej T. Romer. Po raz pierwszy ukazała się ona w 1996 roku (Wydawnictwo Bellona), a za zgodą współautora wydałam ją ponownie – w wersji poprawionej i znacznie poszerzonej – w roku 2009 (Wydawnictwo TRIO). Powodem tamtej decyzji był po pierwsze także rok jubileuszowy, w którym obchodziliśmy 90. rocznicę nawiązania oficjalnych kontaktów między Polską a Japonią. Drugim powodem stały się nowe dokumenty i informacje, do których dotarłam już po pierwszym wydaniu książki. Ponieważ historia stosunków polsko-japońskich była i jest nadal jednym z moich najważniejszych tematów badawczych, również przez następne lata poszukiwałam i docierałam do nowych materiałów i osób, które dzieliły się za mną wiedzą o czasie minionym.
Ewa Pałasz-Rutkowska Warszawa, jesień 2018 roku
[fragment Przedmowy]