Esej o filozofii transcendentalnej jest najważniejszym dziełem Salomona Maimona, pierwotnie opublikowanym w Berlinie w 1790 roku i dedykowanym królowi polskiemu Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu. Książka jest wyrazem indywidualnej reakcji Autora na rewolucję w filozofii wywołaną idealizmem transcendentalnym Immanuela Kanta.

Maimon uprawia tu własną, wysoce oryginalną refleksję, odwołując się przy tym m.in. do empiryzmu Hume’a i matematyki. Autorska interpretacja aparatu pojęciowego Kanta, naznaczona swoistymi inspiracjami, pozwala Maimonowi postawić kantowskie problemy w całkiem nowym świetle, dzięki czemu Esej stanowi jedno z najśmielszych dzieł oświeceniowej filozofii krytycznej i jednocześnie zapowiedź dojrzałej postaci niemieckiego idealizmu.