Na Pomorzu Gdańskim od stuleci panowała głęboko zakorzeniona tradycja pielgrzymowania do miejsc świętych. Po II wojnie światowej nieuchronnie musiała się ona skonfrontować z systemem komunistycznym, dążącym do laicyzacji i ateizacji polskiego społeczeństwa, co oznaczało również walkę z publicznymi przejawami religijności.

Z punktu widzenia władz szczególnym zagrożeniem były doroczne odpusty przyciągające tysiące osób, organizowane w sanktuariach kaszubsko-pomorskich: w Świętym Wojciechu, Piasecznie, Sianowie, Swarzewie, Wejherowie, Wielu i Matemblewie. Zdaniem wrogów Kościoła duchowieństwo wykorzystywało owe uroczystości do buntowania wiernych przeciw nowemu porządkowi.

Książka przedstawia różne oficjalne inicjatywy i działania skierowane przeciwko owej "kościelnej rebelii". Mimo dużego nakładu środków władze nie zdołały jednak trwale ograniczyć ruchu pątniczego ani zmniejszyć siły oddziaływania wspomnianych miejsc.