Na czym polega wyjątkowe znaczenie Stoczni Gdańskiej? Tu narodził się największy na świecie pokojowy ruchu społeczny – Solidarność. Dzięki niemu stocznia stała się symbolem wolnościowych aspiracji Polaków, ale i obywateli wszystkich innych krajów dawnego bloku wschodniego. (...)

W przestrzeni stoczni zarysowuje się także znaczenie Gdańska – miasta o niezwykle złożonej historii, miejsca rozpoczęcia II wojny światowej, a dzięki Solidarności także symbolicznego jej zakończenia. Uniwersalne przesłanie zapisane w historii i przestrzeni stoczni polega na ukazaniu polskiej pokojowej rewolucji Solidarności w kontekście krwawych światowych konfliktów, w których przygotowaniu uczestniczył lokalny, niemiecki przemysł okrętowy.

Społeczny i polityczny wymiar dziejów stoczni prezentuje także dwoistość, która w XIX i XX wieku obecna była w życiu państw i społeczeństw. Z jednej strony tworzyły ją działania władz wykorzystujących przemysł jako narzędzie osiągania politycznej, gospodarczej i militarnej dominacji, często kosztem społeczeństwa, z drugiej – oddolne działania społeczne, przejawy obywatelskiego nieposłuszeństwa w postaci robotniczych protestów i strajków oraz rozwój i działalność ruchu związkowego.

[ze wstępu Andrzeja Trzeciaka]