Raport Polska wieś 2020 trafia do rąk Czytelników w wyjątkowym momencie. Pandemia wywołana wirusem COVID-19 dynamicznie zmienia sytuację na całym świecie, jej skutki odczuwalne są nawet w najmniejszych wsiach. Publikacja Fundacji na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa (FDPA) rejestruje zatem stan sprzed zmian, których konsekwencje dzisiaj trudno przewidzieć. Pierwsze tygodnie pokazują, że system produkcji i dystrybucji żywności dostosowuje się do nowych warunków, lecz zamknięcie targowisk, restauracji, stołówek, utrudnienia w transporcie oznaczają dla wielu producentów ograniczenie zbytu, w tym możliwości eksportu. Z pewnością ujawnią się także inne negatywne efekty kryzysu, chociażby wywołane blokadą przepływu sezonowych pracowników rolnych.

Redaktorzy naukowi raportu, prof. Jerzy Wilkin i dr Andrzej Hałasiewicz, wraz z zespołem autorów, kontynuując już dwudziestoletnią tradycję, analizują sytuację obszarów rolniczych, przedstawiają obraz przemian demograficznych i społeczno-gospodarczych wsi, a także politycznych wyborów jej mieszkańców. Dzięki zachowaniu założeń metodologicznych przyjętych przy okazji pierwszej edycji raportu Czytelnik może śledzić omawiane procesy w długiej perspektywie.

W tym roku wracamy do problemu biedy na wsi, o którym pisaliśmy w 2000 r. Bieda niestety nie znika, zmienia się nieco jej skala i oblicze. Obawy, że w konsekwencji pandemii również wiejskie ubóstwo będzie się rozszerzało, wydają się uzasadnione. Ostatni rozdział raportu jest próbą rozpoznania zjawisk i trendów, które mogą odegrać istotną rolę w przemianach wsi w nadchodzących latach. Rozdział pierwszy, napisany przez pomysłodawcę i wieloletniego redaktora raportu, prof. Jerzego Wilkina, stanowi znakomite wprowadzenie, a równocześnie syntezę całości. Czytelników zachęcamy też do sięgnięcia po wcześniejsze wydania raportu dostępne na stronach FDPA: https://www.fdpa.org.pl/5,biblioteka.