Wszyscy wiemy, jak doszło do powstania NSZZ „Solidarność” w 1980 roku i jak załamał się komunizm w krajach bloku wschodniego w roku 1989, ale mało kto wie, w jaki sposób Solidarność przetrwała w podziemiu przez osiem lat. W ferworze zwycięstwa zapomniano o poprzednim, trudnym okresie. Liderzy związku objęli nowe funkcje, gospodarcze lub polityczne, i nie mieli czasu na pisanie pamiętników. Niektórzy już nie żyją, gdyż walka z komuną była stresująca i wyniszczająca. Niniejsza książka zawiera świadectwa ważnych uczestników niezależnego ruchu lat osiemdziesiątych, a także wypowiedzi naukowców, którzy mają dostęp do zróżnicowanych zasobów archiwalnych: francuskiego i polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ośrodka „Karta”, Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, Instytutu Pamięci Narodowej oraz Sądu Rejonowego w Świnoujściu, i potrafią podejść krytycznie do tekstów źródłowych. Opracowanie Zagraniczne Związki Solidarności (1980–1990) zawiera wiele nowych informacji faktograficznych (w tym „znalezisk” archiwalnych) oraz nieszablonowych, a nawet kontradyktoryjnych interpretacji. [...] Stanowi ono ważny wkład w badania nad dziejami NSZZ „Solidarność” jako ruchu społecznego.

Prof. Andrzej Paczkowski