Najnowszy tom Vademecum dotyczy dziejów ruchu kaszubsko-pomorskiego. Trudno bowiem zrozumieć najnowszą historię Kaszubów, rozwój kultury kaszubskiej, ale też zmiany zachodzące z minionych dwóch stuleciach na Pomorzu bez uwzględnienia fenomenu, jakim bez wątpienia był i pozostaje regionalny ruch kaszubski. Nie jest on tylko efektem aktywności Kaszubów i ich liderów, ale także doprowadził do tego, kim są Kaszubi, jakie jest ich współczesne oblicze, tożsamość, kultura i poczucie wspólnoty. Ruch ten przybierał zróżnicowane formy organizacyjne, kreował nowe idee, przyciągał różnych ludzi, często niemających kaszubskiego pochodzenia. (…) Dzięki tej różnorodności ideowej, instytucjonalnej i personalnej powstał ruch, który niewątpliwie jest ruchem etnicznym, skoncentrowanym na kaszubskiej specyfice. Ale jednocześnie jest ruchem regionalnym, odwołującym się do specyfiki miejsca, w jakim Kaszubom przyszło żyć, czyli Pomorza.