„Drapanie krokodyla po głowie z nadzieją, że w końcu zacznie mruczeć”

Wciągająca opowieść o największym błędzie w historii. Nadszedł czas, by spojrzeć na to, co wydarzyło się w latach trzydziestych na nowo. By otworzyć oczy. Tym bardziej, że niektóre ówczesne zagrożenia odżyły.

W pochmurne wrześniowe popołudnie 1938 roku Neville Chamberlain wysiadł z samolotu na lotnisku z Heston i ogłosił, że jego wizyta u Hitlera pozwoliła uniknąć największego kryzysu w historii. Niecały rok później Niemcy napadły na Polskę i rozpoczęła się II wojna światowa.
Tim Bouverie – jeden z najbardziej obiecujących historyków młodego pokolenia (rocznik ’87) – pisze fascynującą, nową opowieść o katastrofalnych latach niezdecydowania, nieudanej dyplomacji i walk parlamentarnych, które umożliwiły nazistowską dominację w Europie.
Chęć uniknięcia drugiej wojny światowej należała do najbardziej zrozumiałych i najpowszechniejszych pragnień w historii. W trakcie pierwszej wojny światowej zginęło ponad 16,5 miliona ludzi. Jak doszło do tego, że „wojna, która miała położyć kres wszystkim wojnom” wydarzyła się ponownie?

Opowieść jest złożona i ma wielu bohaterów. Bouverie po mistrzowsku prowadzi wręcz powieściową narrację, doskonale chwyta atmosferę i przekonująco szkicuje postacie. Nie szczędzi winnych, obnaża błędy, szczegółowo przedstawia kontekst.
Uspokojenie, konsekwentne wypieranie i naiwna wiara w to, że „przysadzistego, niskiego Austriaka z anemicznym uściskiem dłoni, rozbieganymi brązowymi oczami i wąsikiem w stylu Charliego Chaplina” można w łatwy sposób ugłaskać, okazały się największym błędem brytyjskiej elity społeczno-politycznej XX wieku. Celem książki jest próba zrozumienia, jak do tego doszło. Choć czyta się ją jak thriller, od którego trudno się oderwać, książka oparta jest na bogatych materiałach historycznych (niektórych pierwszy raz ujawnionych). A recenzenci z podziwem określają ją pierwszym tak wszechstronnym omówieniem założeń polityki ‘appeasementu’.

Herbatka z Hitlerem jest ponadczasową lekcją na temat wyzwania jakim jest stawianie czoła agresji i autorytaryzmom oraz tragedii wynikającej z prowadzonej polityki ustępstw. To przejmująca i szalenie istotna opowieść w aktualnym chaotycznym klimacie politycznym. Bouverie ostrzega przed niebezpieczeństwem uległości wobec dyktatorów, których nie brakuje na współczesnej arenie politycznej. I to właśnie te skojarzenia sprawiają, że chwilami lektura jest mocno niepokojąca.