Wyjazdy zarobkowe na Zachód – legalne i nielegalne – to codzienność mieszkańców Wołynia. Z ich punktu widzenia wymarzonym Zachodem jest Polska, tymczasem Polacy mają z Wołyniem przede wszystkim ponure skojarzenia. A przecież od tragicznych wydarzeń minęło już ponad siedemdziesiąt lat, narodziły się kolejne pokolenia i – mówiąc najzupełniej banalnie – życie toczy się dalej.

Życie, o którym wiemy zdecydowanie za mało.

 

Natalia Bryżko-Zapór prowadzi nas więc przez Wołyń dzisiejszy i przeszły. Wołyń arian i współczesnych protestantów, Wołyń przemytników papierosów i emigrantów, Wołyń żyjący w cieniu Donbasu i krwawej historii, Wołyń urzekających  krajobrazów i lasów zdewastowanych przez rabusiów bursztynu, Wołyń Ukraińców, Żydów i Polaków. Wreszcie Wołyń przedwiecznych bogów, boginek i upiorów.

 

 

Choć o Wołyniu dużo się ostatnio pisze, wiemy o nim znacznie mniej niż o innych częściach Ukrainy – Donbasie, Krymie, Lwowie czy Odessie. Natalia Bryżko-Zapór uzupełnia tę lukę. Zabiera nas w podróż po wołyńskich zakamarkach z dala od utartych szlaków, zapoznaje ze znachorami, prowincjonalnymi oligarchami, wpływowymi duchownymi i półlegalnymi kopaczami bursztynu. „Pogranicze wszystkiego” to dobry pierwszy krok dla każdego, kto chciałby pogłębić wiedzę o tym fascynującym regionie. - Michał Potocki