W książce została przedstawiona filozoficzna (metafizyczna) teoria kreacjonizmu, która powstała w oparciu o analizę realnie istniejących rzeczy dostępnych ludzkiemu doświadczeniu. Głosi ona, że świat nie powstał z jakiegoś wcześniej istniejącego substratu (praelementu, materii pierwszej, idei, chaosu, energii itp.), lecz w całości został powołany przez Stwórcę do istnienia aktem intelektu i woli, i z nich wyprowadzony.
Teoria stworzenia ex nihilo była nieobecna w interpretacjach filozofów starożytnych, a także i średniowiecznych. Wynikało to z powszechnej obowiązywalności zasady wyjaśniania wszelkiego typu powstawania, która głosiła, że z niczego nic nie powstaje (ex nihilo nihil fit) oraz z apriorycznego przekonania o odwiecznym istnieniu świata jako całości. Dopiero odkrycie i wyodrębnienie na terenie filozofii przyczyny sprawczej stwórczej jako ostatecznej przyczyny istnienia świata, co nastąpiło dopiero w XIII wieku za sprawą Tomasza z Akwinu, dało podstawę do sformułowania filozoficznej teorii creatio ex nihilo i otworzyło drogę do nowej, niespotykanej dotąd na terenie filozofii, interpretacji rzeczywistości. W książce zostały przywołane argumenty za zasadnością i racjonalnością filozoficznego kreacjonizmu oraz ukazane konsekwencje dla rozumienia całej rzeczywistości. Druga część książki zawiera dyskusję prowadzoną przez przyrodników, a także i filozofów z teorią ewolucji, pozwalając ukazać trudności, w jakie wikła się hipoteza ewolucjonizmu. Przegląd paradoksów ewolucjonizmu i argumentów za stworzeniem świata ex nihilo ukazuje znaczenie dalszych badań nad genezą świata i człowieka oraz niezbywalne kompetencje filozofii.