Książka pod redakcją Hanny Gosk i Łukasza Pawłowskiego jest pierwszą poważną próbą odpowiedzi na pytanie, jakie świadectwo wystawiła literatura transformacji ustrojowej i jej skutkom, jak oceniła ten czas. Jest to praca pionierska, wyznaczająca drogę kolejnym rozpoznaniom. Pisanie na gorąco i rozważania naukowe to gatunki dalekie od siebie. Ich spotkanie okazało się jednak szczęśliwe, obiecujące i odkrywcze. Ułatwia zrozumienie tego, co przeżyliśmy, i co ciągle przeżywamy.
Już sam pomysł, by poddać analitycznej refleksji odwzorowania w najnowszej literaturze samego zjawiska oraz wielorakich skutków transformacji ustrojowej, społecznej i ekonomicznej, która dokonała się w Polsce od 1989 roku, zasługuje na uznanie. Literatura, jak zresztą zawsze, stała się rejestratorem tego wstrząsu, ale poddała go refleksji niedostępnej badaniom socjologicznym, psychologicznym czy kulturowym. Zebrane w tej książce szkice układają się w pouczającą opowieść o procesie przyswajania pozornie znanego.