Książka składa się z 45 krótkich artykułów napisanych przez 43 autorów. Główną ideą, która przyświecała autorom podczas pracy nad tym wydawnictwem, była chęć uhonorowania wybranych bohaterów poprzez przedstawienie ich szerszemu gronu. Niektóre artykuły poświęcone są wydarzeniom czy momentom polskiej historii – najczęściej lokalnej – które warto przybliżyć i omówić z innej, niekiedy zaskakującej perspektywy. Zdecydowana większość tekstów zawartych w niniejszej publikacji to opowieści nie tylko o patriotyzmie, lecz także o szczególnym umiłowaniu człowieka. Mówią one o walce Polaków o godność, o ich dążeniu do prawdy, o próbach utrwalenia otaczającej rzeczywistości dla przyszłych pokoleń. Każdy tekst poświęcony jest osobnemu nabytkowi prywatnemu znajdującemu się w zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.