Migracje, przemiany etniczne, kulturowe i ekonomiczne stanowią sól historii. Decydują o biegu dziejów, niosą postęp, ale i ból. Życie jednostkowe i zbiorowe to pewnego rodzaju bilans pożytków i deficytów. Wydawałoby się, że przy obecnym poziomie nauki i organizacji nic prostszego niż nauczyć się ograniczać straty związane z „twórczą destrukcją” człowieka. Jednak i nasza ostatnia, wciąż niedokończona transformacja pokazuje, że spójność społeczną łatwiej zburzyć niż odbudować.

Na książkę składają się teksty dotyczące migracji, także przymusowych i wymuszonych, kolonizacji i transformacji. Od etnicznych i kulturowych po ekonomiczne. Od starożytności po współczesność. Zawsze w ujęciu interdyscyplinarnym i w szerokiej perspektywie historycznej.