Publikacja jest poświęcona szerokiej problematyce dotyczącej czynów prawnie zabronionych w wojsku i służbach mundurowych w Polsce XX w. Myślą przewodnią było naświetlenie tej problematyki z różnych pozycji badawczych. Optyka wojskowego prawa karnego i prawa karnego w ogólności stanowiła punkt wyjścia do przedstawienia zarówno jednostkowych przypadków wykroczeń, jak i szerokich analiz oraz krytycznych ocen zjawisk takich jak dezercja, szpiegostwo i inne.

Stąd w publikacji zostały poruszone kwestie związane z ocenami moralnymi czynów popełnianych przed i zwłaszcza po II wojnie światowej, kiedy to panujący na ziemiach polskich reżim komunistyczny stawiał przed bardzo trudnymi decyzjami zarówno szeregowych żołnierzy i poborowych, jak i oficerów oraz dowódców służących w tzw. ludowym Wojsku Polskim, a także funkcjonariuszy innych służb mundurowych. Oczywiście podejmując próby oceniania postępowania poszczególnych osób, należy mieć na uwadze fakt, że hierarchiczna struktura organizacyjna tych służb narzuca specyficzną rolę przepisów wewnętrznych, modelujących ich członków pod kątem paradygmatu wypracowanego przez ich agendy.