Mieszkańcy bezimiennej wyspy żyją w świecie, z którego regularnie znikają najzwyklejsze przedmioty – kapelusze, róże, fotografie, wstążki. Jednego dnia są na wyciągnięcie ręki, drugiego zacierają się w pamięci, tracąc jakiekolwiek znaczenie. Większość poddaje się presji zapominania z całkowitą uległością, a nieliczni niepokorni trafiają pod nadzór policji pamięci. Młoda pisarka, która na rzecz tajemniczej instytucji straciła rodziców, postanawia ukryć w podziemiach domu przyjaciela, który potrzebuje ochrony. Ale czy życie w zamknięciu będzie miało kiedyś koniec?

Yoko Ogawa, autorka "Ukochanego równania profesora", opowiada o świecie przerażająco smutnym, przywodzącym na myśl zarówno "Rok 1984" George’a Orwella, jak i "Dziennik" Anne Frank. Podziemie pamięci to dystopijna wizja społeczeństwa ciemiężonego przez władzę, ale także metafora opresyjnych relacji na wielu różnych płaszczyznach.

Powieść znalazła się na short-liście Międzynarodowego Bookera w 2020 roku; była również finalistką 2019 National Book Award for Translated Literature i 2020 World Fantasy Award.

"Gdy nasze spojrzenia się spotkały, dojrzałam w jego oczach ten sam lęk, który od dawna pokutował na dnie mojego serca. Promienie słońca, rozproszone w wodzie tryskającej z fontanny, padały wprost na jego profil.
A wtedy przyszło mi do głowy jeszcze jedno, choć szepnęłam to sobie tylko w cichości ducha, w tajemnicy przed R., bo obawiałam się, że wypowiedziane na głos mogłoby się stać prawdą.
Co nam pozostanie, jeśli pewnego ranka znikną słowa?"