Kuzyn Pons to powieść-dramat o niespełnieniu i cierpieniu, o tym, że zraniona psychika potrafi doprowadzić do śmierci. Metafizyczny głód miłości wyraża się tu w chęci gromadzenia i pochłaniania dóbr materialnych; ani
jednak kosztowne bibeloty, ani jedzenie nie wypełnią nigdy bolesnej pustki.
Człowiek, by żyć, musi nie tylko kochać, ale i czuć, że jest kochanym.
Kuzyn Pons to także jedna z najostrzejszych krytyk wymierzonych w społeczeństwo ślepo dążące do bogacenia się. Powtarza starą prawdę, że pieniądze szczęścia nie dają, że odzierają człowieka z tego, co ludzkie.