Problematyka niedostosowania społecznego i przestępczości budzi ciągle zainteresowanie naukowców, praktyków oraz społeczeństwa w związku z nasilającą się falą przestępczości i brakiem skutecznych metod zapobiegania jej. Książka wychodzi naprzeciw tym zainteresowaniom, prezentując uwarunkowania zarówno zachowań prospołecznych, jak i antyspołecznych nieletnich na tle rówieśników ze szkół średnich i wolontariuszy.

Dotychczasowe badania nad zachowaniami pro i antyspołecznymi prowadzone były dwutorowo i niezależnie od siebie, na różnych grupach badanych. Stanowiło to nadmierne uproszczenie tej problematyki, wskazując, że jedni zachowują się dobrze, a inni źle. W rzeczywistości naszych zachowań nie można tak prosto klasyfikować. Uspołecznienie stanowi bowiem kontinuum, na krańcach którego znajdują się jednostki zarówno prospołeczne, jak i antyspołeczne. Autorka proponuje właśnie takie ujęcie przedstawionego problemu. Umożliwia ono nie tylko dokładną diagnozę zjawiska przestępczości nieletnich, ale także formułowanie działań profilaktycznych i resocjalizacyjnych, które powinny opierać się na wiedzy o pozytywnych cechach i zachowaniach badanych.

Część teoretyczna pracy przybliża prawne rozumienie pojęcia nieletni, zawiera także istoty zachowań prospołecznych i antyspołecznych oraz przegląd podstawowych teorii i badań poświęconych motywacji zachowań prospołecznych i antyspołecznych adolescentów.

Część empiryczna zawiera charakterystykę motywacji zachowań prospołecznych i antyspołecznych nieletnich na tle uczniów ze szkół średnich i wolontariuszy ze względu na podstawowe cechy procesu motywacyjnego ? kierunek i natężenie motywacji, a także analizę osobowościowych, środowiskowych i sytuacyjnych czynników motywacyjnych. Analiza prowadzona jest dwutorowo ? przez porównanie badanych grup (nieletni, uczniowie szkół średnich, wolontariusze) z uwzględnieniem płci badanych; na drodze porównania grup wyodrębnionych ze względu na częstotliwość zachowań prospołecznych i antyspołecznych (antyspołeczni, prospołeczni, impulsywni, konformiści).

Książka przeznaczona jest głównie dla psychologów, prawników, pedagogów zajmujących się w pracy naukowej i zawodowej problematyką niedostosowania społecznego, patologii społecznej, wychowania i resocjalizacji. Powinna ona zainteresować przede wszystkim pracowników: wymiaru sprawiedliwości, rodzinnych ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych, poradni psychologiczno-pedagogicznych, ośrodków wychowawczych i zakładów poprawczych. Książka skierowana jest także do pracowników naukowo-dydaktycznych i studentów psychologii, prawa, pedagogiki i socjologii.