Druga część Trylogii obrazuje dzieje najazdu szwedzkiego na Polskę w XVII w., zwanego potopem. To wielkie wydarzenie stanowi barwne tło dla przygód wojennych bohaterów, jak i dla zagrożonej zewsząd miłości. W Potopie, wielkiemu odwzajemnionemu uczuciu Kmicica do Oleńki staje na przeszkodzie nie tylko niepomyślny bieg historii, ale także miłość rywala i zdrajcy ojczyzny, ks. Bogumiła Radziwiłła.