Tom pierwszy Myślenia historycznego, przeznaczonego dla wszystkich tych, którym bliski jest dialog między teorią a empirią badań nad przeszłością. W części pierwszej, będącej autorskim tomem Jörna Rüsena, poruszamy się w obrębie trzech głównych tematów badań: Czym jest historia, czym jest kultura i świadomość historyczna, i wreszcie w obrębie dydaktyki historycznej, mieszczącej się w szeroko rozumianym nurcie współczesnej humanistyki. Tom stanowi próbę nowego zorientowania historiografii w czasie eksplozji różnego rodzaju ponowoczesnych podejść do historii, szczególnie ważną dla zachowania suwerenności dyscypliny.