Każdy autor czy zespół autorski podejmujący się przedstawienia dziejów Europy musi określić ramy chronologiczne i terytorialne, w jakich chce ująć ten rozległy i złożony temat.
Od czasu, gdy Zeus pod postacią byka porwał Europę, Europa w sensie geograficznym wielokrotnie zmieniała swe ramy. W każdej epoce ów termin znaczył co innego, inne przypisywano mu znaczenie merytoryczne i emocjonalne. Pierwotnie była to jedynie środkowa Grecja, później cała kontynentalna, zaś około 500 r. p.n.e. Grecy poczęli tak określać krainy rozciągające się poza strefą ich osadnictwa. W średniowieczu określenie to nie miało wielkiego znaczenia w porównaniu z terminem „Chrześcijaństwo", rozumianym również w znaczeniu geograficznym. Było bowiem pozbawione ładunku emocjonalnego. Choć krzyżowcy rozszerzyli — na pewien czas — zasięg oddziaływania kultury europejskiej i europejskiego systemu władzy, to przecież nikt by nie przebywał wówczas gór czy mórz, by walczyć w imię „ideałów europejskich". Siedem wieków później — jakaż odmiana!